Vlaggenprotocol

Het vlaggenprotocol, wanneer en hoe te vlaggen? In Nederland zijn geen wettelijke regels voor het gebruik van de vlag. U mag op alle dagen van het jaar de vlag uithangen. Wel zijn er gebruiken en regels (protocol) voor het uithangen van de vlag.

Kleuren

De kleuren van de Nederlandse vlag zijn officieel vastgeesteld: helder vermiljoen, helder wit en kobalt blauw. Een vlag moet schoon zijn en er behoort geen versiering of andere toevoeging te worden aangebracht. Een verkleurde of versleten vlag wordt niet uitgestoken.

Afmetingen

Over de afmetingen van de vlag zijn geen voorschriften opgesteld, maar in het algemeen is de verhouding 3:2 (lengte:breedte)

Wanneer mag de vlag uit en wanneer niet

Als u de Nederlandse vlag wilt uithangen, kunt u de dagen van de vlaginstructie (het vlagprotocol) volgen. Dit hoeft niet, u mag ook op andere dagen de vlag uithangen. De vlaginstructie is een instructie die het gebruik beschrijft van een vlag. Voor overheidsgebouwen is het wel verplicht om de vlag uit te hangen.

Vlaginstructie Rijksoverheid

Uitgebreid en beperkt

De vlaginstructie maakt onderscheid tussen 'uitgebreid vlaggen' (UV) en 'beperkt vlaggen' (BV). Bij beperkt vlaggen wordt er gevlagd vanaf het gemeentehuis in Hasselt.  Bij uitgebreid vlaggen wordt er gevlagd vanaf het gemeentehuis en de kerktorens in Genemuiden, Hasselt en Zwartsluis

Dagen

Het uitsteken van de vlag gebeurt op de onderstaande dagen. Als deze dag op een zondag valt, dan geldt de datum tussen haakjes. 

  • 31 januari (1 februari) - Verjaardag van Prinses Beatrix
  • 27 april (26 april) - Koningsdag
  • 4 mei - Dodenherdenking; halfstok vlaggen vanaf 18.00 uur tot zonsondergang
  • 5 mei - Bevrijdingsdag
  • 17 mei (18 mei) - Verjaardag van Koningin Maxima
  • 15 augustus (16 augustus) - Formele einde Tweede Wereldoorlog
  • 3e dinsdag van september - Prinsjesdag (alleen in Den Haag)
  • 7 december (8 december) - Prinses Catharina-Amalia
  • 15 december (16 december) - Koninkrijksdag

Let op! 5 mei 2024 valt op een zondag. We vlaggen daarom deze dag niet vanaf de kerktorens in Genemuiden. 

Uithangen en hijsen van de Nederlandse vlag

Richtlijnen

Een gehesen vlag mag nooit de grond raken of het verkeer hinderen, ook niet als de vlag halfstok hangt. De vlaggenstok moet dus een goede lengte hebben. Vlaggen mogen niet tussen zonsondergang en zonsopgang worden gehesen of blijven hangen. De vlag mag wel blijven hangen als hij verlicht is, zodat de kleuren duidelijk te zien zijn.

De vlag halfstok

Als de vlag halfstok moet hangen, wordt de vlag eerst vol gehesen. Daarna wordt de vlag langzaam en statig neergehaald, totdat het midden van de vlag op de helft van de normale hoogte is gekomen. Hierna wordt de vlaggenlijn vastgebonden. De vlag wordt niet opgebonden. Bij het neerhalen van een halfstok gehesen vlag wordt deze eerst langzaam en statig vol gehesen en vervolgens op dezelfde wijze neergehaald.

Oranje wimpel en bijzondere gebeurtenissen

Op Koningsdag en op verjaardagen van leden van het Koninklijk Huis wordt de vlag met een oranje wimpel gehesen. Bij alle andere gelegenheden wordt er zonder oranje wimpel gevlagd. Bij bijzondere gebeurtenissen in de Koninklijke familie (zoals geboorte, huwelijk, overlijden), kan een speciale vlaginstructie afgekondigd worden. Tijdens officiële bezoeken van buitenlandse staatshoofden wordt alleen gevlagd in de plaatsen die worden bezocht.

Meerdere vlaggen

Als er meerdere vlaggen worden gehesen, moeten deze even groot zijn en op gelijke hoogte worden gehesen. Bij het uithangen van 2 vlaggen is de ereplaats rechts, gerekend met de rug naar de vlaggen. Bij 3 vlaggen moet de Nederlandse vlag in het midden hangen. Als de provinciale en de gemeentelijke vlag naast de Nederlandse vlag komen, is de opstelling: gemeentelijke vlag links, Nederlandse vlag midden, provinciale vlag rechts. Alleen als het een gemeentelijke aangelegenheid is, moet de gemeentevlag rechts. Als naast de Nederlandse vlag vlaggen van andere landen worden gehesen, bepaalt de eerste letter van de landnamen in de Franse taal de volgorde.

Prinsessen Alexia, Ariane en Amalia

Op de verjaardag van prinses Alexia (26 juni) en prinses Ariane (10 april) hoeft er niet gevlagd te worden. Ze zijn niet opgenomen in de vlaginstructie, omdat ze niet de eerstvolgenden in de troonopvolging zijn, na koning Willem-Alexander. Prinses Amalia is dat wel. Haar naam komt wel voor in de vlaginstructie.

Vlag opvouwen

De vlag wordt langs de banen in drieën gevouwen, zodat alleen de rode en de blauwe baan zichtbaar blijven. Dit witte baan is tussen de blauwe en rode baan verscholen. Vervolgens wordt de vlag haaks op de vorige vouwen dubbelgevouwen, met de blauwe baan naar buiten. Dit wordt nogmaals herhaald.